به گزارش کبنا به نقل از روزیاتو، پس از چند ماه توقف واکسيناسيون کرونا در کشور مدتي است با افزايش واردات واکسن هاي خارجي، روند واکسيناسيون سرعت بيشتري گرفته است.
از سال گذشته ايران همزمان با تحقيق و آزمايش بر روي واکسن هاي توليد داخل، اقدام به خريد ميليون ها دوز واکسن کرونا از کشورهاي ديگر دنيا کرده است.
از ميان واکسن هاي خارجي که مسئولان کشور از آن ها براي اجراي برنامه ي واکسيناسيون عمومي بهره گرفته اند بيشترين سهم به واکسن هاي آسترازنکا و سينوفارم تعلق دارد.
به همين دليل مي خواهيم مقايسه اي ميان اين دو واکسن داشته باشيم و با ويژگي هاي هر يک آشنا شويم.
واکسن آسترازنکا
همکاري ميان دانشگاه آکسفورد انگليس با شرکت دارويي انگليسي – سوئدي آسترازنکا به توليد يک واکسن کرونا انجاميد که مورد تأييد بسياري از کشورهاي دنيا قرار گرفت.
واکسن آسترازنکا «پروتئين اسپايک» ويروس کرونا را با استفاده از ويروس سرماخوردگي که با دستکاري کاملاً بي ضرر شده، وارد بدن مي کند.
ميزان اثربخشي: گروه تحقيقاتي براي آزمايش ميزان اثربخشي واکسن آسترازنکا نتيجه ي تزريق واکسن بيش از ۱۱ هزار داوطلب را مورد تجزيه و تحليل قرار دادند. محققان به اين نتيجه رسيدند که واکسن آسترازنکا ۹۰ درصد در جلوگيري از ابتلا به ويروس کرونا مؤثر است. گروه تحقيقاتي متوجه شدند در ميان آن هايي که عليرغم دريافت واکسن مبتلا شدند هم تمامي موارد خفيف بودند و بيماري هيچ يک از آن ها شديد نبود. اين بدان معني است که حتي اگر جزء آن ۱۰ درصد بدشانسي باشيد که از همه ي فوايد واکسن برخوردار نمي شوند، باز هم از عفونت شديد مصون مي مانيد. داده هاي مربوط به ايمني واکسن که از بيش از ۲۰ هزار شرکت کننده در آزمايش واکسن آسترازنکا جمع آوري شده نشان مي دهد اين واکسن براي عموم مردم بي خطر است و بدن به خوبي آن را تحمل مي کند.
برنامه تزريق: واکسن آسترازنکا در ۲ دوز تزريق مي شود. تحقيقات اخير مي گويد يک فاصله ي ۱۲ هفته اي ميان دوزها اثربخشي واکسن را بيشتر مي کند. براي نگهداري واکسن آسترازنکا دماي استاندارد ۲ تا ۸ درجه سانتيگراد کافي است.
نگراني ها در خصوص عارضه جانبي لخته شدن خون: سازمان جهاني بهداشت بيانيه اي اطمينان بخش صادر و به همه ي کشورها توصيه کرد به انجام واکسيناسيون با واکسن آسترازنکا ادامه دهند و خاطر نشان کرد فوايد آن بيشتر از خطرات آن است. کميته ي ارزيابي ايمني آژانس دارويي اروپا هم در آوريل سال ۲۰۲۱ به اين نتيجه رسيد که لخته شدن غير معمول خون بايد در فهرست عوارض جانبي بسيار نادر واکسن آسترازنکا قرار گيرد. اين امر گرچه از وجود يک رابطه ي علت و معلولي احتمالي ميان واکسن آسترازنکا و لخته شدن خون حکايت دارد اما سبب شد استفاده از واکسن آسترازنکا طبق برنامه ادامه يابد.
محدوديت سني واکسن آسترازنکا: ايتاليا توصيه کرده واکسن آسترازنکا تنها براي افراد ۶۰ سال به بالا مورد استفاده قرار گيرد. به علاوه، مقامات بهداشتي ايتاليا اعلام کردند افراد زير ۶۰ سالي که دوز اول خود را واکسن آسترازنکا دريافت کردند مي توانند براي دوز دوم خود هم اين واکسن را تزريق کنند. در عين حال، انگليس به خاطر عارضه ي نادر لخته شدن خون، واکسن ديگري را به جاي واکسن آسترازنکا براي افراد کوچک تر از ۳۰ سال توصيه کرده است. بسياري از کشورها هم براي استفاده از واکسن آسترازنکا محدوديت سني در نظر گرفته اند.
طبق پژوهش هاي مؤسسه ي سلامت عمومي انگليس، واکسن آسترازنکا حفاظتي ۶۰ درصدي در برابر سويه ي دلتاي ويروس کرونا و حفاظتي ۶۶ درصدي در برابر سويه ي آلفاي اين ويروس ايجاد مي کند. با اين حال، به گفته ي محققان، براي آنکه واکسن مؤثر باشد بايد هر ۲ دوز آن را تزريق کرد.
بر اساس آخرين پژوهش هاي اين مؤسسه، واکسن آسترازنکا مانع از بستري شدن مبتلايان سويه دلتاي کرونا مي شود. اين تحقيق نشان داد واکسن مانع بستري شدن ۹۲ درصد بيماران شده بود.
تحقيق جديدي براي آزمايش واکسن آسترازنکا در برابر سويه آفريقاي جنوبي کرونا در حال انجام است. اين تحقيق قرار است با شرکت ۲،۲۵۰ نفر انجام شود.
گروهي از محققان دانشگاه آکسفورد انگليس اعلام کردند ايجاد فاصله ي حداکثر ۱۰ ماهه بين دو دوز واکسن آسترازنکا مي تواند پاسخ ايمني بسيار قدرتمندتري ايجاد کند.
به علاوه، آن ها پي بردند تزريق دوز سوم واکسن آسترازنکا ۶ ماه بعد از دوز دوم مي تواند حفاظت بيشتري در برابر ويروس ايجاد کند.
اين گروه تحقيقاتي همچنين اعلام کردند هنوز هيچ مدرکي دال بر لزوم دريافت دوز سوم وجود ندارد.
واکسن سينوفارم
شرکت دارويي سينوفارم که متعلق به دولت چين است واکسن خود را با استفاده از نسخه ي غيرفعال شده ي ويروس کرونا ساخته است. پس از آنکه شرکت سينوفارم از ايمن و مؤثر بودن واکسن خود در برابر ويروس خبر داد، اين واکسن به تأييد نهادهاي کنترل کيفيت امارات متحده عربي و بحرين رسيد.
ميزان اثربخشي: اين شرکت بر اساس آزمايشي با شرکت نزديک به ۳۱ هزار داوطلب، ميزان اثربخشي واکسن خود را ۷۹ درصد اعلام کرده است. تاکنون بيش از ۱۰۰ کشور از واکسن سينوفارم خريداري کرده اند.
برنامه تزريق: واکسن سينوفارم هم در ۲ دوز تزريق مي شود. براي نگهداري از اين واکسن تنها به دماي استاندارد نياز است، امري که آن را به گزينه ي مناسبي براي کشورهاي در حال توسعه بدل مي کند.
در ماه مه بود که سازمان جهاني بهداشت مجوز استفاده ي اضطراري از واکسن سينوفارم را صادر کرد و به اين ترتيب اولين واکسن غير غربي شد که به تأييد رسيد. کميته ي مسئول اعلام کرد نتايج مربوط به اثربخشي و ايمني واکسن سينوفارم اميدوارکننده است و تأييد ان به افزايش سرعت واکسيناسيون در سرتاسر دنيا کمک مي کند.
در همان ماه پژوهش گسترده اي در نشريه انجمن پزشکي آمريکا منتشر شد که اثربخشي اين واکسن چيني را تأييد مي کرد. اين تحقيق با شرکت ۴۰ هزار داوطلب در مراکز واکسيناسيون مصر، امارات متحده عربي، بحرين و اردن انجام شده بود. محققان پي بردند واکسن سينوفارم ۷۲/۸ تا ۷۸/۱ درصد در برابر ويروس کرونا مؤثر است، که با ميزان مورد نظر سازمان جهاني بهداشت هم تطابق دارد.
امارات متحده براي دوز سوم کساني که تاکنون دو دوز واکسن سينوفارم دريافت کرده اند از واکسن فايزر استفاده مي کند. دوز سوم ۶ ماه بعد از دوز قبلي تزريق مي شود.
پژوهش جديدي در سريلانکا نشان داد پاسخ ايمني واکسن سينوفارم در برابر سويه دلتاي کرونا مشابه پاسخ ايمني اي است که به دنبال عفونت طبيعي در بدن ايجاد مي شود.
وزارت بهداشت امارات متحده عربي پس از آزمايشات و تحقيقات گسترده اعلام کرد واکسن سينوفارم براي کودکان و نوجوانان ۱۳ تا ۱۷ ساله قابل استفاده است.
بعد از امارات متحده عربي، چين نيز استفاده از واکسن سينوفارم براي کودکان ۳ ساله را تأييد کرد.