نسیم راوند_ کهگیلویه و بویراحمد دارای یک میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار جنگل و مرتع است که بخش زیادی از این مناطق مستعد کشت گیاهان دارویی هستند.
وجود ۴۷۵ گونه گیاهان دارویی کهگیلویه و بویراحمد را به قطب گیاهان دارویی در سطح کشور بدل کرده و به جرات می‌توان گفت استان از حیث گونه‌های دارویی رتبه اول خاورمیانه را دارد و حتی در این خصوص در سطح جهان حرفی برای گفتن دارد.
آنغوزه یکی از گونه‌های گیاهان دارویی چند ساله‌ای است که در بین مردم کهگیلویه و بویراحمد به‌نام محلی( گنبو) شناخته شده است و دارای برگ‌هایی بریده، ساقه‌ای گوشتی و گل‌هایی به رنگ زرد است
این گیاه خاصیت دارویی دارد، علاوه بر آن در ایجاد اشتغال و همچنین در افزایش صادرات استان نقش بسزایی دارد این محصول به کشورهای حوزه خلیج‌فارس، کشورهای اروپایی و هند صادر می‌شود.از کشت هر هکتار گیاه آنغوزه یک شغل ایجاد می‌شود و می‌تواند به ایجاد اشتغال استان کمک کند.
کهگیلویه و بویراحمد از حیث بیکاری رتبه ۱۵ کشور را در اختیار دارد و با وجود جمعیت اندک و یک درصدی که دارد از استان‌های بیکار کشور به شمار می‌رود و با این شرایط بدون شک مسئولان استان از این ظرفیت عظیم غافل شده‌اند و ناشناخته پرسود را از یاد برده‌اند.
خواستگاه آنغوزه مناطق سردسیر کهگیلویه و بویراحمد از جمله منطقه تنگ سرخ است و از سال ۱۳۴۲ تاکنون در این منطقه آنغوزه مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. همچنین در منطقه تلگاه، سردآب، کاکان و منه‌شوره برداشت می‌شود .
بنا به گفته دکتر عزیزالله جعفری گیاه‌شناس و عضو هیات علمی دانشگاه یاسوج آنغوزه به درمان اختلالات عصبی در کودکان، کاهش بیماری فشار خون، درمان بیماری‌های قلبی و عروقی و همچنین هضم غذا موثر است، ضمن اینکه علاوه بر آن در جلوگیری از حمله‌های هیستری، رفع درد دندان، جلوگیری از رشد میکروب، درمان سیاه سرفه و برونشیت و یبوست موثر است.
عضو هیات علمی دانشگاه یاسوج با بیان اینکه آنغوزه حاوی ۲۰ درصد اسانس، ۶۰ درصد رزین و ۳۰ درصد صمغ است، گفت: آنغوزه یکی از گیاهان مهم صادراتی در ایران به شمار می‌رود.
البته مصرف خوراکی گیاه آنغوزه در بزرگسالان مسمومیتی نشان نداده است، اما در کودکان می‌تواند ایجاد مسمومیت کند. همچنین در حد مصرف درمانی تاکنون عارضه خاصی از آن گزارش نشده، ولی ممکن است در بعضی افراد و یا با مصرف زیاد آن اسهال، نفخ، سوزش هنگام ادرار، سوزش معده، سردرد، گیجی و تشنج ایجاد شود. همچنین، صمغ آن ممکن است درماتیت‌های پوستی ایجاد کند.
با توجه به اینکه آنغوزه دارای خاصیت قاعده‌آور است، مصرف زیاد آن می‌تواند موجب سقط جنین شود؛ لذا توصیه می‌شود در دوران بارداری و شیردهی مصرف نشود.
همچنین، کومارین‌های موجود در اولئوگم رزین آنغوزه ممکن است با داروهای ضد انعقاد تداخل کند.در گزارشی آمده است، مصرف ۵۰ تا ۱۰۰ میلی گرم آنغوزه در افرادی که مشکل عصبی دارند، باعث تشنج می‌شود.
غلام‌حسین صفایی فردی که ۱۶ سال بهره‌برداری محصولات جنگل و مرتع از جمله آنغوزه را انجام داده و سال ۹۵ بهره‌بردار نمونه کشوری شده در خصوص خاصیت آنغوزه به خبرنگار فارس گفت: آنغوزه ظرفیت توسعه اقتصادی، ایجاد اشتغال و صادرات را دارد. گیاهی که نسبت به سایر گیاهان بسیار متفاوت است و روش کشت و بهره‌برداری متفاوتی دارد.
بهره‌بردار گیاه دارویی آنغوزه با بیان اینکه این گیاه به صورت آبی و دیمی کشت می‌شود گفت: در گذشته برای بهره‌برداری از این گیاه از روش سر بریدن استفاده می‌شد و گیاه پس از بهره‌برداری از بین می‌رفت اما در اقداماتی ابتکاری آنغوزه به شکل افقی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد و با این روش چند سال می‌شود از گیاه استفاده کرد.
صفایی با بیان اینکه قیمت هر کیلو شیره آنغوزه ۳۰۰ هزار تومان است، گفت: زمانی ۱۰ تا ۲۰ تن آنغوزه از مزارع برداشت می‌شد سال گذشته برداشت آنغوزه ۶ تن بوده و امسال با توجه به شرایط خاص بیماری کرونا و عدم صدور مجوز برداشت آنغوزه، ۲ تن محصول برداشت کردیم.هر بهره‌بردار آنغوزه در سال چیزی معادل ۳۰۰ تا ۴۰۰ کیلوگرم شیره برداشت می‌کند که با توجه به قیمت مناسب می‌تواند فرصت خوب اشتغالزایی ایجاد کند.
صفایی عنوان کرد: سال جاری ۱۲ هزار هکتار از مزارع تنگ سرخ زیر کشت گیاه آنغوزه قرار گرفت و در مجموع امسال ۳۶ هزار هکتار از اراضی استان به کشت آنغوزه، باریجه و کرفس اختصاص یافت، ضمن اینکه در مشهد و فارس نیز این گیاه با بذر بومی کشت شده است.
وی با اشاره به خاصیت درمانی گیاه آنغوزه افزود: علاوه بر خاصیت دارویی، آنغوزه در سموم کشاورزی هم کاربرد دارد. در حال حاضر بیشتر این محصول به هند و سایر کشورها صادر می‌شود و در صورتی که زمینه فرآوری آنغوزه فراهم شود می‌توانیم محصول را به کشورهای بیشتری صادر کنیم.
این بهره‌بردار گیاهان دارویی با بیان اینکه آنغوزه گیاهی است که باید از آن سود برد گفت: با استفاده از آنغوزه عسل تولید کردیم. سال جاری ۲ تن آنغوزه به ارزش هر کیلو ۳۰۰ کیلوگرم برداشت شد. این ۲ تن ۶۰۰ میلیون به فروش رفت که جدای از ۴۰ میلیون اجاره زمین، ۲۰ میلیون پول کارگران و ۱۰ میلیون هزینه‌های جانبی سود فروش محصول آنغوزه امسال ۴۰۰ میلیون تومان بود.
صفایی با اشاره به ریشه‌کنی گیاه آنغوزه توسط سودجویان در فصل بهار گفت: عده‌ای از مردم فصل بهار گیاه سبز و خودرو آنغوزه را برای فروش در بازار ریشه‌کن می‌کنند و ۱۰ بوته گیاه آنغوزه را با قیمت ۲۰ هزار تومان می‌فروشند در حالی که از همان ۱۰ بوته می‌توان ۲ کیلو محصول برداشت کرد. لذا اگر اجازه دهند فصل بهره‌برداری این محصول که ۱۵ خرداد تا ۱۵ شهریور است فرا برسد و شیره آن را با قیمت هر کیلو ۳۰۰ هزار تومان برداشت کنند منفعت زیادی به آنها می‌رسد ۶۰۰ هزار تومان کجا ۲۰ هزار تومان کجا؟ مردم از بهره‌برداری آنغوزه نفع بیشتری می‌برند تا اینکه بخواهند در فصل بهار آن را برای مصارفی مانند ترشی خانگی ریشه‌کن کنند.
وی با اشاره به اینکه نوع بهره‌برداری، روش کشت و همه مراحل آنغوزه خاص است با یادآوری مجدد به مردم برای جلوگیری از ریشه‌کنی این گیاه دارویی گفت: فروش ۲ کیلو آنغوزه تنها ۶۰۰ هزار تومان سود به دنبال ندارد همانطور که اشاره شد آنغوزه خاصیت دارویی فوق‌العاده‌ای دارد و وقتی به درمان مردم کمک کند در هزینه‌های درمان افرادی که هزینه‌های سرسام‌آور پزشکی را ندارند کمک می‌شود.
وی فرهنگ‌سازی استفاده و بهره‌برداری بهتر از طبیعت و گیاهان دارویی از جمله آنغوزه را نیازمند همکاری بیشتر رسانه‌ها دانست و عنوان کرد: مردم باید توجیه شوند که رسانه این مسئولیت خطیر را بر عهده دارد. باید مردم را برای استفاده صحیح به سمت طبیعت بکشانیم. نیروهای منابع طبیعی برای حفاظت از طبیعت بسیار زحمت می‌کشند اما نباید زحمت آنها بیهوده باشد.
صفایی بیان کرد: از فردی که ایام بهار گیاهان کوهی را ریشه‌کن می‌کرد علت را پرسیدم و گفت که مجبور است این کار را برای امرار و معاش خانواده‌اش انجام دهد آن فرد را با پول و هزینه خودم آموزش دادم و امسال در جمع‌آوری بذر آنغوزه به من کمک کرد و علاوه بر پرداخت هزینه آموزشی که برایش انجام دادم سود خوبی هم عایدش شد.
وی یکی دیگر از راه‌های جلوگیری از ریشه‌کن شدن گیاهان دارویی و کوهی و استفاده صحیح از طبیعت را استفاده از دانش‌آموزان و مهدکودک‌ها دانست و عنوان کرد: بچه‌ها می‌توانند همیاران خوبی برای طبیعت باشند. بهره‌برداری آنغوزه برای ۶۴ دانش‌آموز هنرستان کشاورزی آیت‌الله ملک‌حسینی صورت گرفت، آموزش ۶۴ دانش‌آموز کشاورزی یعنی آموزش ۶۴ روستا.
وی با بیان اینکه آنغوزه اشتغال خوبی برای مردم تنگ سرخ ایجاد کرده گفت: همه اعضای خانوادم هم بهره‌بردار آنغوزه شده‌اند، بهره‌برداری آنغوزه فرصت خوبی برای جوانانی است که به دنبال شغل هستند. توصیه ما فراهم شدن زمینه‌های فرآوری آنغوزه است.
صفایی عنوان کرد: آنغوزه که فرآوری شود از حالت خام‌فروشی خارج و واسطه‌ها قطع می‌شود. ما شیره آنغوزه را بهره‌برداری و تولید می‌کنیم در این وسط دلال آن را می‌خرد و با از بین بردن رابطه تولید به مصرف، خالص‌سازی این گیاه را کنار می‌گذارد و ممکن است با اضافه کردن پودر سنگ و یا هر ماده دیگری آن را به تاجر بدهد و او هم صادر کند که علاوه بر اینکه کیفیت محصول افت می‌کند بیشتر سود محصول به دلال می‌رسد.
وی از عدم همکاری بانک هم انتقاد کرد و گفت: به خاطر علاقه‌ای که به آنغوزه داشتم روزی از بانکی در استان تقاضای ۷۰ میلیون وام کردم حتی گفتم سند خانه‌ام را در اختیار بانک قرار می‌دهم تا محصول را بهره‌برداری و به فروش برسانم اما بانک این کار را نکرد و گفتند آنغوزه دیر به عمل می‌آید. آخرش مجبور شدم خانه‌ام را فروختم همان سال اگر خانه‌ام را ۳۰۰ میلیون فروختم ۵۰۰ میلیون از فروش آنغوزه سود بردم.
این بهره‌بردار گیاه دارویی آنغوزه عنوان کرد: بعد از اینکه محصول را فروختم برای پرداخت بهره مالکانه به همان بانک رفتم و ۱۱۰ میلیون تومان بهره مالکانه پرداخت کردم کارمندان بانک به من گفتند روزی برای ۷۰ میلیون تومان وام به ما التماس می‌کردی اما امروز ۱۱۰ میلیون بهره مالکانه به نفع دولت پرداخت کردی آن روز هیچ وقت فکرش را نمی‌کردیم!
این بهره‌بردار آنغوزه عنوان کرد: با کمک دکتر عزیزالله جعفری ۷۶ نفر از افراد تحت پوشش کمیته امداد کهگیلویه و بویراحمد آموزش بهره‌برداری آنغوزه را فرا گرفته و کارت مهارت دریافت کردند که در صورت اعطای تسهیلات به این عزیزان دهکده گیاهان دارویی برای اولین بار در سطح کشور در کهگیلویه و بویراحمد راه‌اندازی می‌شود.
وی ضمن قدردانی از مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی، معاونت اقتصادی استاندار و مدیرکل کمیته امداد حضرت امام(ره) گفت: جوانان این استان به دلیل نبود شغل تحت فشار هستند لذا می‌توانیم با استفاده از ظرفیت گیاهان دارویی برای جوانان اشتغال ایجاد کنیم که دهکده گیاهان دارویی و کشت گیاهان مانند موسیر، سیر ، باریجه، آنغوزه، کلوس محلی، گل محمدی و زعفران در منطقه تنگ سرخ نخستین گام برای ایجاد اشتغال جوانان است.
این بهره‌بردار گیاهان دارویی خطاب به مسئولان گفت: ظرفیت استان در حوزه گیاهان دارویی با پشت میز‌نشینی مسئولان مورد استفاده قرار نمی‌گیرد مسئولان از اتاق و میزهایشان دل بکنند ما از آنها فقط ۱۰ دقیقه زمان می‌خواهیم که بگویم در بهره‌برداری از گیاه آنغوزه کجا هستیم و قرار است به کجا برسیم.
انتهای پیام/
